Τα μέρη που έζησε στο Άγιο Όρος και τι έλεγε για τα σύγχρονα προβλήματα

Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι, που από τη στιγμή της γέννησης τους οι γύρω τους αντιλαμβάνονται ότι έχουν έρθει σε αυτόν τον κόσμο για κάποιο λόγο, με κάποιο σκοπό. Άνθρωποι που ο χαρακτήρας, οι τρόποι τους και όλη η ζωή τους είναι πλήρως εναρμονισμένα με το Λόγο του Θεού. Ένας τέτοιος άνθρωπος, ένας αγιορείτης πατέρας, ένας Άγιος, ένα παράδειγμα προς μίμηση σε κάθε έκφανση της ζωής του ήταν και ο γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής. Τα διδάγματα του, η πίστη του, ακόμη και αυτή η καθημερινότητα του, ο τρόπος που βίωνε την ασκητική ζωή ενέπνευσαν μοναχούς και πιστούς. Οι διδαχές του ακόμη και σήμερα είναι επίκαιρες και μιλούν στις ψυχές των ανθρώπων.

Παρακάτω ακολουθούν φωτογραφίες του γέροντα Ιωσήφ από το Άγιο Όρος, μαζί με άλλους πατέρες της Αθωνικής Πολιτείας, καθώς και από μέρη στα οποία έζησε, αλλά και αποσπάσματα από επιστολές του, οι οποίες έχουν αποδοθεί στη νεοελληνική γλώσσα από Βατοπαιδινούς πατέρες. Ο γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής γράφει για το θύμο, που τόσο ταλαιπωρεί τους σύγχρονους ανθρώπους, ειδικά σε δύσκολες περιόδους, αλλά και για το πως πρέπει να γνωρίσουμε τον εαυτό μας, για να μπορέσουμε να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι και να έρθουμε πιο κοντά στο Θεό.

Για το θυμό

«Ο θυμός από μόνος του, είναι φυσικός. Όπως τα νεύρα στο σώμα. Είναι και αυτός νεύρο ψυχής. Και οφείλει να τον μεταχειρίζεται ο καθένας εναντίον των δαιμόνων, ανθρώπων αιρετικών, και σε όσους τον εμποδίζουν από το δρόμο του Θεού. Εάν δε θυμώνεις κατά των ομοψύχων αδελφών ή γίνεσαι έκτος εαυτού, χαλάς τα έργα των χεριών σου, γνώριζε ότι πάσχεις από κενοδοξία και κάνεις παράχρηση του νεύρου της ψυχής. Απαλλάσσεσαι δε με την αγάπη προς όλους και την αληθινή ταπεινώση.

Γι’ αυτό, όταν σου έλθει θυμός κλείσε το στόμα δυνατά και μη μιλήσεις σ’ αυτόν που σε βρίζει ή σε ατιμάζει ή σε ελέγχει ή με πολλούς τρόπους και χωρίς λόγο σε πειράζει. Και αυτός σαν το φίδι θα στρίψει μέσα στην καρδιά, θα ανέβει μέχρι το λαιμό, και αφού δεν θα του δώσεις διέξοδο θα πνιγεί και θα σκάσει. Και, όταν αυτό επαναληφθεί λίγες φορές, θα λιγοστέψει και θα πάψει τελείως.

Επειδή ο άνθρωπος είναι πλασμένος λογικός και ήμερος, διορθώνεται ασυγκρίτως καλύτερα με την αγάπη και τον ήμερο τρόπο, παρά με το θυμό και τη αγριότητα. Αυτό το βρήκα και εγώ μετά από πολλή και μεγάλη δοκιμασία. Με το καλό και με την αγάπη μπορείς να κάνεις πολλούς να ημερέψουν, Και αν κανείς είναι καλοπροαίρετος, τον κάνεις γρήγορα να συμμορφωθεί, να γίνει Άγγελος του Θεού».

Να γνωρίσεις τον εαυτό σου

«Και γι’ αυτό πρώτα απ’ όλα χρειάζεται το “γνώθι σαυτόν”. Δηλαδή να γνωρίσεις τον εαυτό σου, ποιος είσαι. Ποιος είσαι στ’ αλήθεια, όχι ποιός νομίζεις εσύ ότι είσαι. Με τη γνώση αυτή γίνεσαι ο σοφότερος των ανθρώπων. Με τέτοια επίγνωση έρχεσαι σε ταπείνωση και παίρνεις χάρη από τον Κύριο. Διαφορετικά αν δεν αποκτήσεις αυτογνωσία, αλλ’ υπολογίζεις μόνο τον κόπο σου, γνώριζε ότι πάντοτε θα βρίσκεσαι μακριά από το δρόμο. Διότι δεν λέει ο Προφήτης· “ίδε, Κύριε, τον κόπον μου”, αλλά “ίδε, λέγει, την ταπείνωσίν μου και τον κόπον μου”. Ο κόπος είναι για το σώμα, η ταπείνωση για τη ψυχή και πάλι τα δύο μαζί, κόπος και ταπείνωση, για όλον τον άνθρωπο.

Ποιός νίκησε το διάβολο; Αυτός που γνώρισε την ασθένειά του, τα πάθη και τα ελαττώματα, που έχει. Ο φοβούμενος να γνωρίσει τον εαυτό του, αυτός βρίσκεται μακριά από τη γνώση· άλλο τίποτε δεν αγαπά παρά να βλέπει μόνο λάθη στους άλλους και να τους κρίνει. Αυτός δεν βλέπει στους άλλους χαρίσματα, αλλά μόνον ελαττώματα- δεν βλέπει στον εαυτό του ελαττώματα, παρά μόνο χαρίσματα. Και αυτό είναι το χαρακτηριστικό ελάττωμα των ανθρώπων του καιρού μας που δεν αναγνωρίζουμε ο ένας το χάρισμα του άλλου. Ο ένας στερείται πολλά, μα οι πολλοί τα έχουν όλα. Αυτό που έχει ο ένας δεν το έχει ο άλλος. Και, αν αυτό το αναγνωρίζουμε, υπάρχει πολλή ταπείνωση. Γιατί έτσι τιμάται και δοξάζεται ο Θεός, ο οποίος με πολλούς τρόπους στόλισε τους ανθρώπους και έκανε όλα τα δημιουργήματά του άνισα, δηλ. διαφορετικά. Όχι όπως προσπαθούν οι ασεβείς να φέρουν ισότητα ανατρέποντας την θεία Δημιουργία. Ο Θεός τα πάντα εν σοφία εποίησεν».